Nieuws in de zaak Geeksisters tegen HGM-Press
De meesten van jullie herinneren zich waarschijnlijk nog wel de waarschuwingsbrief dat de blog die door medewerkers van ons wordt beheerd Geeksisters ontving. Een heel korte samenvatting: Geeksisters plaatste een afbeelding die viraal ging via blogs en (vermoedelijk achteraf) in licentie werd gegeven door een Duits bedrijf, dat vervolgens een waarschuwingsbrief naar de blogs stuurde. Meer details zijn te vinden in onze artikel destijds.
Nu is er nieuws: We hebben gewonnen :) Tenminste in eerste instantie, de uitspraak is nog niet definitief en HGM kan in hoger beroep gaan. HGM had tot 13 juni 2013 de tijd om meer informatie in te dienen bij de rechtbank. Dat hebben ze gedaan, en niet in de laatste plaats met in totaal 15 pagina's nadere motivering en meer dan 50 pagina's aan bijlagen. Er zaten nogal wat interessante dingen bij over verschillende aspecten:
De juridische beoordeling:
Hier verloor HGM de zaak voorlopig omdat ze de zogenaamde keten van rechten niet zonder hiaten konden bewijzen. Het precieze probleem was dat HGM alleen e-mails van mevrouw Pitcher (de fotografe) kon overleggen die de overdracht van rechten aan een Brits bedrijf (BNPS) moesten bewijzen en dat dit Britse bedrijf vervolgens de rechten overdroeg aan HGM. Maar omdat mevrouw Pitcher de foto's eerder onder andere op de Facebookpagina van haar bedrijf had geplaatst (ze was toen nog blij met de gratis reclame van de aandelen...), nam de rechter aan dat de rechten in handen moesten zijn geweest van het bedrijf van mevrouw Pitcher, Northstar Cakes Ltd. Maar als dat het geval was, kon mevrouw Pitcher als privépersoon de rechten op de foto's niet doorgeven. De rechter nam daarom aan dat HGM geen zogenaamde actieve legitimatie had. Maar die heb je wel nodig om een waarschuwing te kunnen geven of juridische stappen te kunnen ondernemen bij illegaal gebruik. Overigens heb je actieve legitimatie als je de exclusieve gebruiksrechten hebt, dus het had niet geholpen als mevrouw Pitcher de rechten tegelijkertijd aan haar bedrijf en aan HGM of het Britse bedrijf had doorgegeven.
Het morele oordeel:
Hier gaan wij of de meeste bloggers ervan uit dat HGM de beelden in dit en andere gevallen pas in licentie gaf nadat de bloggers ze al hadden verspreid. Dit betekent dat de aandacht die de bloggers genereerden vervolgens werd gebruikt om afbeeldingen te vinden die later konden worden gebruikt om een waarschuwing af te geven. Het is nooit helemaal duidelijk geworden of dit echt is gebeurd en helaas werpen de documenten die HGM bij de rechtbank indiende hier niet echt licht op. Wat wel interessant is, is dat HGM beweert dat haar partner in het Verenigd Koninkrijk tussen 29 juli 2012 en 8 augustus 2012 telefonisch contact had met mevrouw Pitcher. Op 29 juli publiceerde mevrouw Pitcher de foto's op Facebook en op 8 augustus Ronny van de krachtvoer menginstallatie was de eerste die de foto in Duitsland plaatste. Maar daarvoor was de foto waarschijnlijk ook al gepubliceerd in Britse kranten en op 9gag maar helaas hebben we daar geen bewijs van. Om te kunnen beoordelen of het Britse bedrijf de foto ontdekte vóór "de internetscene", zou het interessant zijn geweest om te weten wanneer het telefoongesprek met mevrouw Pitcher precies plaatsvond. Misschien heeft HGM of het Britse bedrijf BNPS dit bewust open gelaten door een tijdsperiode en geen exacte dag voor het telefoongesprek op te geven? Overigens beweert HGM natuurlijk in de rechtszaal dat ze achteraf geen rechten kopen op een internethype. Daarnaast is het natuurlijk meer dan vervelend als een auteur in eerste instantie blij is dat zijn foto wordt gedeeld, maar dan op een gegeven moment later een waarschuwing krijgt voor een fee....
Overigens diende HGM in de rechtszaak ook facturen in voor de verkoop van soortgelijke foto's. In sommige gevallen werden prijzen van tussen de 1000 en 3000 EUR betaald aan HGM! Het zou interessant zijn om uit te vinden hoeveel van dit geld bij de auteurs terecht is gekomen. Ik vermoed dat het niet veel is... De hoogte van de facturen maakt echter duidelijk dat HGM er veel belang bij heeft om de handel in dergelijke afbeeldingen in stand te houden en dat is waarschijnlijk alleen maar nadelig voor ons bloggers, omdat we dergelijke afbeeldingen ook heel vaak en heel snel publiceren, waardoor ze vaak in eerste instantie heel bekend worden. Het ligt in de aard van de zaak dat je niet altijd kunt wachten op een reactie van de auteur voordat je een foto plaatst, omdat de hype dan al voorbij kan zijn. Overigens heeft HGM ook een soortgelijk probleem, want anders zouden ze waterdichte contracten afsluiten met de auteurs en hadden ze waarschijnlijk niet zulke problemen in de rechtszaal gehad.
De hele zaak laat dus maar weer eens zien dat we een hervorming van het auteursrecht nodig hebben om het internet te houden zoals het is! Natuurlijk moeten auteurs betaald worden voor hun diensten, maar dit moet veel eenvoudiger worden. Hoe zou het bijvoorbeeld zijn als je bij het uploaden van een afbeelding ook moet aangeven hoeveel je betaald wilt krijgen voor het gebruik van de afbeelding? Dan zouden deze betalingen ook rechtstreeks naar de auteurs kunnen gaan en zou niemand waarschuwingen kunnen geven aan bloggers die dingen verspreiden die de auteur oorspronkelijk had toegezegd te delen. Maar wat gebeurt er nu met onze zaak? HGM heeft tot begin augustus de tijd om in beroep te gaan. Als ze dat niet doen, wordt het vonnis definitief en zullen we het hier weer volledig publiceren. Doen ze dat wel (en in het geval van Ronny van Kraftfuttermischwerk hebben ze dat al gedaan), dan gaat de procedure door naar de volgende instantie. Er mag dan echter geen nieuw bewijs worden ingebracht, dus het lijkt vrij onwaarschijnlijk dat HGM zal winnen...